ŞABAN AĞA CAMİİ
Cami, Merkezi Köy Meydanı’nın batısında, Selçuk Hamamı’nın hemen kuzeyindedir. Merkezi Köy Meydanı’nın içinde doğu-batı yönünde devam eden döşeme yolun, batı kısmına yakın güney kenarına cami yerleştirilmiştir. Cami yaptıranından dolayı Şaban Ağa Camii olarak bilinmektedir. Son cemaat mahallinin doğu kısmında üzeri açık kaynak bulunmakta ve bu kaynaktan çıkan sular cami harim kısmının doğu bölümü altından ve Selçuk Hamamı’nın doğusundan geçmektedir.
Resim 1. Şaban Ağa Camii kuzeybatıdan görünümü
Birçok tamirat geçirmiş olmasına rağmen cami günümüze kadar sağlam gelebilmiştir. Evliya Çelebi yukarıda ve aşağıda iki caminin varlığından ve aşağıda olanın; solunda iki değirmen çevirir lezzetli suyu olduğundan ve sütunlar üzerinde kubbeleri bulunduğundan ve buna Tabbağhane ya da Sulu Cami denildiğinden bahsetmektedir. Ayrıca Hilair’in 1776 tarihli gravüründe, burada üzeri kubbeli, tek şerefeli minaresi olan bir caminin varlığı görülmektedir. Gravürdeki caminin de bu yapı olduğu düşünülmektedir.
Resim 2. Hilair'in Türk Bayramı Gravürü ve arkada cami (Choiseul-Gouffier 1782, Lev. 77)
Camide tek kapı ile son cemaat mahalline ve oradan ahşap iki kanatlı tek kapı ile harim kısmına girilmektedir. Kuzeyde, sekiz ahşap sütunla desteklenmiş ahşap tavanlı bir revak şeklinde son cemaat mahalli bulunmaktadır. Son cemaat mahalli, kuzey cephede üçerden altı, doğu ve batı yönde birer olmak üzere toplam sekiz ahşap direk ile taşınmaktadır. Bu kısmının tavan seviyesi harim bölümü kuzey cephesindeki pencerenin ortası hizasına gelmekte ve buranın sonradan eklenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Söveleri mermer bloklardan oluşan harim kapısının hemen sol kenarında, üzerinde yazıt olmamakla birlikte, halk tarafından Şaban Ağa’ya ait olduğu söylenen sanduka vardır. Ancak bu mezarın eski cami döneminden beri burada bulunduğu bilinmektedir. Çoğu camilerde örnekleri kalmamış olan Mükebbire ise dışa çıkıntı yapan küçük bir balkon şeklinde, harim kapısı üst kısmında durmaktadır. Harim kapısının sağ üst bölümündeki duvara yerleştirilmiş Hicri 1293 tarihli Şaban Ağa tamirat kitabesi ve girişin üst kemer taşı üzerinde ise maşallah yazısı ile birlikte Hicri 1327, Rumi 1330 (Miladi 1911/1912) tarihi görülmektedir. Cami harim kısmında yapılan kazılarda ise daha önceden merkezi kubbeli tek mekanlı bir caminin olduğu, bunun sonradan doğudaki kanal üzeri ve güney yönde genişletildiği belirlenmiştir. Tüm bu verilere bağlı olarak burada hamam ile aynı dönemde bir caminin inşa edildiği ve muhtemelen 1912 yıllarındaki imarda caminin büyütülerek mevcut ölçülerde genişletildiği anlaşılmıştır.