GYMNASION
Yerleşimin kuzey suruna yakın ve kuzey kent kapısının güneybatısında, kuzey-güney yönünde dikdörtgen planlı inşa edilen gymnasion, büyük ölçekli bir yapıdır. Bugüne kadar yapılan kazılarda kuzey kenardaki mekanların bir kısmı açığa çıkarılmıştır. Dar cepheyi oluşturan kuzey kenar 105 m genişliğindedir. Yapının toplam uzunluğunun 267 m olduğu tahmin edilmektedir. Bu şekli ile bilinen en büyük gymnasiondur.
Yapıda, yarım yuvarlak ve bunun her iki kenarında da ikişer adet dörtgen mekanlar bulunmaktadır. Tarih ve felsefe gibi edebi dersler yarım yuvarlak mekan olan Ephebeion'da, bedeni eğitimler ise bunun yan kısımlarındaki dörtgen mekanlar ve güney devamında verilmekteydi.
Korunduğu hali ile batı dış cephe Dorik, iç cepheler ise Korinth nizamında düzenlenmiş olan yapıda, mimari anlamda ilklerin uygulanmış olduğu görülmektedir. Kazısı yapılmış olan batı cephenin alt kısmında görüldüğüne göre; duvar, düz kenarlı kabarık ve düz yüzeyli, ince yonulu dörtgen taşlardan pseudo-isodomik örülmüştür. Bunun üst bölümünde ise Toskania kaideli, Ionik gövdeli ve dor başlıklı pseudo-sütunlar bulunmaktadır. Pseudo-isodomik duvar örgüsü iç cephede, taşların tamamı düz yüzeyli olmak üzere net bir şekilde takip edilebilmektedir. Dış cephedeki kabarık ve düz yüzeyli taşlardan inşa edilen duvar örgüsü, gymnasionun doğu ve güney dış duvarlarında da görülmektedir.
Yarım yuvarlak ephebeionun iç cephesinde Korinth sütunları akanthus kaideli, Ionik gövdeli ve Korinth başlıklıdır. Bilinen örneklere göre Akanthus kaideler, MÖ 3. yüzyılda Mısırda görüldükten sonra MÖ 2. yüzyılın 2. çeyreğinde Anadolu'da ilk defa bu yapıda uygulanmıştır. Sütun kaidelerinin bazıları sadece kaide, bazıları ise kaide ile Ionik yivli gövde birlikte aynı bloğa işlenmiştir. Yarım Yuvarlak ephebeionun her iki yanındaki dikdörtgen mekanların iç duvarları, üç yönde Attik kaideli, Ionik gövdeli ve Korinth başlıklı pseudo-sütunlarla panolara ayrılmıştır.
Gymnasion'un iç bölümünde, yarım yuvarlak ve dikdörtgen mekanların önündeki peristasis Korinth düzenine sahiptir. Bu peristasisin Hellenistik Dönem'e ait düzenlemesi, kuzey kısmın batı bölümünde, Attik kaide ve yivsiz sütun gövdesi şeklinde korunmuştur. Burada halen daha yivleri açılmamış Attik kaideler bulunmaktadır. Bu peristasisin devamı yarım yuvarlak ephebeion bölümünün önü ve doğu kısmında; postamentli Attik-ion kaideler, yivsiz sütun gövdeleri ve Korinth başlıklarından oluşmaktadır. Hem mekanların içinde hemde mekanın önündeki sütunların üzerine gelen üst yapılarda; arşitrav ve frizin birlikte işlendiği entablatür ile geisopodes, geison ve simanın birlikte olduğu korniş blokları kullanılmıştır.
Arkeolojik ve epigrafik buluntuların sağladığı veriler doğrultusunda gymnasionun, MÖ 166 yılından sonra halkın bağışları ile MÖ 2. yüzyılın 2. çeyreğinde inşa edildiği, Erken İmparatorluk ve Flaviuslar Dönemi ile MS 2. yüzyılda Antoninler Dönemi'nde düzenlemeler ve yenilemeler yapıldığı anlaşılmaktadır. MS 4. yüzyıldan sonra Doğu Roma Dönemi'nde yeni yapılan işlikler ile tamamen farklı bir işlevde kullanılmaya başlanmıştır.